ระนาดเอกเป็นเครื่องดนตรีประเภทเครื่องตี ลักษณะทางกายภาพของระนาดเอกประกอบด้วยกัน 3 ส่วน คือ รางระนาด ผืนระนาดและไม้ตีระนาดผืนระนาดเอกนิยมทำจากไม้ชิงชันหรือไม้พยุง มีการสันนิษฐานว่า ระนาดเอกน่าจะเกิดขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ระนาดเอกใช้บรรเลงประสมอยู่ในวงปี่พาทย์และวงมโห ในปัจจุบันมีระนาดอีกหลายชนิดที่กำเนิดขึ้น คือ ระนาดทุ้ม ระนาดแก้ว ระนาดเอกเหล็ก ระนาดทุ้มเหล็ก เป็นต้น